Ondanks huizentekort dreigt bouw te krimpen, 12.000 banen minder

De werkgelegenheid in de bouw neemt in twee jaar tijd waarschijnlijk met 12.000 banen af. Hoewel Nederland kampt met een flink huizentekort zakt de bouwproductie flink weg, voorziet het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB).

De sector is volgens het kennisinstituut goed voor ruwweg een half miljoen voltijdsbanen. Het precieze cijfer kan van jaar tot jaar verschillen. Zo kwamen er in 2023 nog 9000 banen bij.

Bouwproductie

Na enkele jaren van hoge groei nam de Nederlandse bouwproductie het afgelopen jaar nog met 1,5 procent toe. Maar dit jaar zijn de vooruitzichten duidelijk somberder. Verwacht wordt dat de totale bouwproductie in 2024 met 3,5 procent afneemt.

Bij de nieuwbouw van woningen loopt de productie waarschijnlijk met 11 procent terug. De utiliteitsnieuwbouw, oftewel de bouw van gebouwen die geen woonbestemming hebben, doet het met een krimp van 10 procent nauwelijks beter. Andere deelsectoren, zoals de grond-, weg- en waterbouw en verbouwingen, doen het beter.

Vergunningen

Bekend is dat er in Nederland al jaren minder woningen gebouwd worden dan de regering beoogt. Vanaf dit jaar is het streven om er 100.000 per jaar te bouwen, om uiteindelijk in 2030 er 900.000 woningen bij te hebben.

Een groot probleem betreft de vergunningen voor bouwlocaties. “Gemeenten en provincies steggelen soms al jaren over het aanwijzen van locaties”, zei voorzitter Arno Visser van brancheorganisatie Bouwend Nederland vorige maand tegen het ANP.

ING voorspelde eerder ook al een flinke krimp voor de bouwsector. Volgens economen van de bank staat de bouw onder druk door de hogere rente, een tekort aan bouwgrond en de stikstofkwestie.

Daling zet door

Het EIB denkt dat volgend jaar, dus 2025, een overgangsjaar wordt, waarin de bouw van nieuwbouwwoningen weer wat zal aantrekken. De utiliteitsnieuwbouw blijft dan nog dalen. Over de gehele linie neemt de totale bouwproductie in 2025 naar verwachting met 1 procent toe, maar de daling van de werkgelegenheid zet volgens het EIB nog even door.

Op de middellange termijn lijken de vooruitzichten beter, al lijkt de doelstelling van 100.000 nieuwe woningen per jaar ook dan nog niet haalbaar. Maar de totale bouwproductie zou dan met gemiddeld 2,5 procent moeten toenemen en de werkgelegenheid trekt dan ook weer aan.

Het EIB benadrukt dat het gaat om schattingen. Grote economische ontwikkelingen en bijvoorbeeld het verloop van de oorlog in Oekraïne en de daarmee verbonden internationale spanningen kunnen nog grote invloed hebben op de bouw. Ook is onzeker hoe de inflatie zich ontwikkelt en hoe dit via de rentes doorwerkt in de investeringen in de bouw.