Louise Fresco ziet fors gevaar in strategische landbouwdialoog Von der Leyen

Louise Fresco ziet fors gevaar in strategische landbouwdialoog Von der Leyen

Louise Fresco, oud-voorzitter van Wageningen UR, uit scherpe kritiek op de strategische dialoog die Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, met NGO’s, boeren, coöperaties, vertegenwoordigers van de levensmiddelenindustrie en de detailhandel eind januari is gestart. Ze vindt het een riskant proces dat mogelijk eindigt in een compromis dat de werkelijke complexiteit negeert van het probleem dat Von der Leyen denkt aan te pakken.

In gesprek met Euractiv zegt Fresco: “In dit geval is de waarheid niet het middelpunt van alle meningen… de waarheid is veel complexer, en ik denk dat er een gebrek aan leiderschap is als je alleen om een dialoog vraagt zonder aan te geven waar je naartoe wilt en wat keuzes inhouden.” Ze waarschuwt dat het doel om de discussie over voedsel te ‘depolariseren’ juist kan leiden tot een verscherping van tegenstellingen, in plaats van deze te overbruggen.

Onbegrip

De kern van Fresco’s zorgen zit in onbegrip voor de complexiteit en nuance van de landbouw. Volgens haar wordt die door beleidsmakers die vanuit een te hoog niveau opereren gemakkelijk over het hoofd gezien. “Zaken zijn niet zwart-wit, vooral in de landbouw, dingen zijn veel genuanceerder en als je die mist… dan mis je de realiteit van het leven.”

De boerenprotesten zijn volgens Fresco slechts “het topje van de ijsberg” van een dieper liggende maatschappelijke malaise. Mensen zouden zich niet vertegenwoordigd of gewaardeerd voelen in hun werk. Dit is volgens haar een teken van een generatiekloof en een maatschappij die ver verwijderd is geraakt van de agrarische sector. Van de landbouw vervreemde mensen denken dat voedselproductie iets vanzelfsprekend is. Ze zien het zelfs als negatieve activiteit die ze beoordelen in termen van milieuschade.

De voormalig universiteitsvoorzitter benadrukt de diversiteit binnen de Europese landbouw. Denk aan een Italiaanse olijfboer, een Poolse varkenshouder en een Franse tarweboer en je ziet hoe verschillend hun situaties en behoeften zijn. Deze diversiteit wordt volgens haar niet voldoende erkend in het huidige beleid, dat geteisterd wordt door een “vermenigvuldiging van regels” op nationaal, regionaal en Europees niveau, zonder rekening te houden met ecologische en geografische verschillen.

Moedig zijn: heraarden met landbouw als sleutelsector

Fresco pleit voor een nieuwe benadering van het Europese landbouw- en voedselbeleid, een Mansholt-plan 2.0, verwijzend naar Sicco Mansholt die een sleutelrol speelde in de modernisering van de Europese landbouw. Een beleid dat rekening houdt met de veelzijdigheid van de landbouw, het belang van innovatie, en de rol van boeren in het beheer van landschap en milieu, het vastleggen van CO₂, en de ondersteuning van een bio-based boereneconomie en -ecologie.

“Ik denk dat je eerst moedig genoeg moet zijn om te zeggen dit zijn de problemen waarmee we worden geconfronteerd en de mogelijke afwegingen, en dit is de richting die we op moeten. We moeten verantwoordelijk zijn, maar we moeten ook weer zorgen voor landbouw als een sleutelsector voor de toekomst”, zegt Fresco tot slot.