Zorgen in Kamer over miljardenfraude coronaherstelfonds: 'Zwendel aanpakken'

Het hoofdkantoor van het Europese Openbaar Ministerie (EPPO) in Luxemburg.

Twee grote fraudezaken met geld uit het coronaherstelfonds leiden tot grote zorgen in de Tweede Kamer. Bij een grote politieactie vorige week in onder andere Italië gaat het om fraude met 600 miljoen euro. In een andere zaak in Griekenland is mogelijk zelfs gesjoemeld met 2,5 miljard euro uit het fonds. “Idioot dit”, reageren Kamerleden.

Bij invallen van 150 opsporingsambtenaren in Italië, Oostenrijk, Roemenië en Slowakije werden veel kostbare spullen in beslag genomen: een Lamborghini-sportwagen, Rolex-horloges, goud, sieraden. En er werden meer dan twintig aanhoudingen verricht. De vermoedelijke fraude bedraagt 600 miljoen euro.

Omtzigt: ‘Scherp controle aan’

In Griekenland is het deze week ook raak. Tien bedrijven worden ervan verdacht te hebben gesjoemeld met maar liefst 2,5 miljard euro uit het coronaherstelfonds. “Een hele ernstige zaak”, vindt VVD-kamerlid Eelco Heinen. “Als dit blijkt te kloppen, moet het geld worden teruggevorderd.”

“Heftig”, reageert Tom van der Lee van GroenLinks-PvdA. Ook NSC-Kamerlid Pieter Omtzigt noemt het ‘zeer zorgelijk’ dat er op zo’n grote schaal wordt gefraudeerd met het fonds, en wijt dat aan de gebrekkige controle. “Er zit nog ontzettend veel geld in het fonds. Scherp die controle aan.” BBB en CDA denken er precies zo over.

De onderzoeken in Italië en Griekenland zijn twee in het oog springende zaken, maar zeker niet de enige. In 2023 startte het Europese Openbaar Ministerie (EPPO) al meer dan 200 onderzoeken naar onregelmatigheden met geld dat is uitgekeerd uit het coronaherstelfonds.

Fraude en zwendel

Het coronaherstelfonds is bedacht in 2020, en heeft als doel om de Europese economieën er na de klap van de coronapandemie weer bovenop te helpen. Van de 800 miljard euro die in het fonds zit is tot nu toe zo’n 225 miljard euro uitgekeerd.

De controle op de honderden miljarden die nog in de pot zitten moet echt beter, vindt de Tweede Kamer. “Fraude en zwendel met geld uit het herstelfonds moet keihard worden aangepakt”, zegt CDA-Kamerlid Inge van Dijk. En iedere euro die onterecht is uitgekeerd moet ‘tot op de laatste cent worden teruggehaald’, valt Henk Vermeer van BBB haar bij.

Opsporing

Ook demissionair minister van Financiën Steven van Weyenberg maakt zich zorgen over het grote aantal fraudegevallen en vindt dat alle EU-lidstaten serieus werk moeten maken van opsporing. Tegelijkertijd noemt de minister het positief dat nu al veel misstanden aan het licht komen.

De VVD ziet dat juist als bewijs dat het hele coronaherstelfonds een slecht idee was. Wat Heinen betreft is het dan ook ‘eens maar nooit meer’.