Kapitan Titanica wiedział, że zbliżają się góry lodowe. 112 lat od tragedii

Kapitan Titanica Edward John Smith

Ponieważ Edward J. Smith dobrze znał trasę przez Północny Atlantyk, w 1912 r. powierzono mu dowództwo nad Titanikiem. Mimo ostrzeżeń zagęszczeniu dryfującego lodu ruszył pełną parą, ufając swojemu doświadczeniu i obserwacji.

Dla ostatnich pasażerów, których Edward John Smith (1850-1912) zabrał na pokład w porcie Queenstown na południowym wybrzeżu Irlandii, sama podróż była nie lada przeżyciem. 120 nowych gości musiało pokonać ponad trzy kilometry na łodziach, które przewoziły również 1385 worków z pocztą. W drodze powrotnej łodzie zabrały siedmiu podróżnych, którzy chcieli zejść na ląd. Mieli oni szczęście. Statkiem, na którym Smith podniósł kotwice, był Titanic, który wyruszył w swoją długą podróż przez Północny Atlantyk 11 kwietnia 1912 r.

Dzień wcześniej Titanic wypłynął z Southampton w swój dziewiczy rejs. Po zabraniu ładunku i pasażerów w Cherbourgu, na pokładzie znajdowało się ponad 1300 pasażerów i prawie 900 członków załogi. Liniowiec oceaniczny przyspieszył do prędkości roboczej nieco ponad 20 węzłów (ok. 37 km na godz.).

Smith nie był żółtodziobem. Urodzony jako syn garncarza w Midlands w 1850 r., wyruszył na morze w wieku 17 lat, zdał egzamin kapitański w wieku 25 lat, a następnie pracował jako oficer na różnych statkach. Jako kapitan kilku liniowców pasażerskich, Smith często pływał po północnym Atlantyku, a ponieważ był także kapitanem Olympic, nieco starszego siostrzanego statku Titanica, był pierwszym wyborem dla jako dowódca tego ostatniego.

Titanic

Zdawał sobie sprawę z niebezpieczeństwa stwarzanego przez dryfujące pola lodowe na trasie, zwłaszcza że w 1912 r. były one większe niż w poprzednich latach. Podczas rejsu odebrano kilka wiadomości radiowych, które to potwierdzały. Nie podano jednak dokładnej lokalizacji. Telegraf bezprzewodowy, opracowany przez włoskiego wynalazcę Guglielmo Marconiego, nie stał się jeszcze standardowym narzędziem żeglugi morskiej. Ludzie woleli polegać na doświadczeniu i obserwacji.

Kiedy zabrzmiał dzwon ostrzegawczy 300 mil morskich na południe od Nowej Fundlandii około 23.40 w noc nowiu księżyca 14 kwietnia i zgłosił “górę lodową przed nami”, było już za późno, jak dobrze wiadomo. Statek, który został okrzyknięty “niezatapialnym”, doznał rozdarcia prawej burcty, co, jak się wkrótce okazało, doprowadziło do jego zatonięcia. Smitha nie było na mostku w momencie kolizji. Natychmiast skonsultował się z projektantem statku, Thomasem Andrewsem, który podróżował z nim i przewidział katastrofę.

Pięć minut po północy Smith wydał rozkaz ewakuacji statku. Zbyt mała liczba łodzi ratunkowych i nieodpowiednie wyszkolenie załogi dopełniły rozmiaru katastrofy. Uratowano tylko 711 osób, reszta utonęła wraz z Titanikiem około godziny 2.20, w tym Smith. Chociaż świadkowie twierdzili, że widzieli go unoszącego się w lodowatej wodzie, jako kapitan starej szkoły prawdopodobnie pozostał na mostku do końca.

Brytyjska komisja śledcza oskarżyła go o utrzymywanie kursu i prędkości pomimo ostrzeżeń o oblodzeniu. Jednak przesłuchiwani kapitanowie stwierdzili, że takie zachowanie było powszechną praktyką przy dobrej widoczności, jaka panowała tamtej feralnej nocy.

Nie można jednak wyjaśnić, czy wysoka prędkość została utrzymana pod presją Bruce’a Ismaya, który jako dyrektor zarządzający White Star Line chciał wziąć udział w dziewiczym rejsie i miał interes w zdobyciu Błękitnej Wstęgi. Ismay był w stanie uratować się jedną z ostatnich łodzi. Jednak pracownicy, którzy mogliby zeznawać przeciwko niemu, nie mogli tego zrobić.