Türkiye’de en yüksek getirili yatırım aracı, Boeing’in güvenlik sorunları, Evergrande’de gözaltı: Piyasalarda neler oluyor?

Türkiye’de en yüksek getirili yatırım aracı, Boeing’in güvenlik sorunları, Evergrande’de gözaltı: Piyasalarda neler oluyor?

Investing.com – ABD hisse senedi vadeli işlemleri, önemli enflasyon verileri öncesinde düşüşe geçti. Öte yandan Boeing’in (BA), ABD’li düzenleyiciler ile uçak gövdesinde tehlikeli bir ihlalden sonra güvenlik denetimleri için kriterleri tartıştığı bildirildiğinden hisseleri piyasa öncesinde düşüşte. Bu arada Çinli Evergrande ‘nin elektrikli araç bölümündeki bir yönetici “yasa dışı suçlar” şüphesiyle gözaltına alındı. TÜİK’e göre yıllık bazda en yüksek getiriyi külçe altın sağladı.

1. Vadeli işlemler düşüşte

Yatırımcılar, Fed’in 2024’teki potansiyel faiz indirimlerine nasıl yaklaştığını etkileyebilecek önemli enflasyon verilerine hazırlanırken ABD hisse senedi vadeli işlemleri yatay çizginin altında seyretti.

S&P 500 %0,2, Nasdaq 100 %0,2 ve Dow %0,5 değer kaybetti.

Dikkatler, Perşembe günü Çalışma İstatistikleri Bürosu tarafından açıklanacak olup manşet enflasyonun Aralık ayında hafif bir artışla %3,2’ye yükseldiğini göstermesi beklenen ABD tüketici fiyat endeksine çevrildi. Kasım ayında bu oran %3,1 olarak kaydedilmişti. Bir önceki aya göre %0,2’ye kadar hızlanmış olması bekleniyor.

Ancak gıda ve enerji gibi değişken kalemleri dışarıda bırakan çekirdek rakamın yıllık bazda %3,8’e ve aylık bazda %0,2’ye yavaşladığı düşünülüyor.

Rakamların nasıl şekilleneceği, önümüzdeki aylarda ABD’nin faiz oranlarına ilişkin piyasa tahminlerini etkileyebilir. Fed’in bu yılın başlarında borçlanma maliyetlerini düşüreceğine dair umutlar; özellikle merkez bankasının son toplantı tutanaklarının, yetkililerin enflasyonu %2’lik hedefe geri getirmeye yardımcı olmak için faiz oranlarının “bir süre daha” yüksek kalabileceğine inandıklarını göstermesinin ardından son zamanlarda azaldı.

Fed’in fiyat artışlarını yavaşlatma mücadelesinin beklenenden daha yavaş ilerlediğine dair kanıtlar, geçen yılın son haftalarında yatırımcılar arasında canlı olan iyimserliği daha da azaltabilir.

2. Boeing hisseleri, yeni 737 MAX kazasına ilişkin incelemeler nedeniyle piyasa öncesi düşüş yaşadı

Boeing’in hisseleri New York’ta piyasa öncesi işlemlerde keskin bir düşüş yaşadı. Uçak üreticisi ve ABD’li düzenleyicilerin, geçen hafta bir 737 MAX jetinin havada kırılmasının ardından güvenlik denetimlerini gerçekleştirmede engelle karşılaştığı bildirildi.

Cuma günü, Portland, Oregon’dan California Ontario’ya giden Alaska Airlines uçağının, kalkışından kısa bir süre sonra Boeing 737 MAX 9 jetinin sol tarafındaki acil durum kapısının fişi koptu. Pilotlar geri dönerek uçağı indirdi. Birkaç yolcu hafif yaralanmalar nedeniyle tedavi altına alındı ancak herhangi bir ölüm vakası rapor edilmedi.

Bunun üzerine Federal Havacılık İdaresi, Cumartesi günü yaklaşık 171 Boeing jetinin geçici olarak yere indirilmesini emretti. Kurum daha sonra uçakların “güvenli olduklarından emin olana kadar” hizmete dönmeyeceklerini söyledi.

Ancak Reuters’in konuyla ilgili bilgi sahibi kişilere dayandırdığı haberine göre FAA ve Boeing, güvenlik kontrollerinin kriterleri üzerinde henüz mutabakata varamadı – ki bu, kontrollerin yapılabilmesi ve uçuşların yeniden başlayabilmesi için çok önemli bir adım.

Bu arada basında çıkan haberlere göre Boeing, olayı görüşmek üzere şirket çapında bir toplantı düzenlemeyi planlıyor. Firma, 2018 ve 2019 yıllarında 737 MAX 8 uçağının iki ölümcül kazası nedeniyle zaten ağır incelemelerle karşı karşıya kalmıştı.

3. Kongre liderleri federal harcama seviyeleri konusunda iki partili bir anlaşmaya vardı

Kongre’deki Demokrat ve Cumhuriyetçi liderler, 2024 mali yılı için federal harcama limitini yaklaşık 1,66 trilyon dolar olarak belirlemek üzere anlaşmaya vardıklarını açıkladı.

Çerçeve anlaşması, Capitol Hill’deki milletvekillerinin, bu ayın sonunda bazı federal kurumların parası tükenmeden önce hükümeti finanse etmek için bir anlaşma yapmak için yarıştığı sırada geldi.

Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson, anlaşmanın “zorlukla kazanılmış tavizler” içerdiğini söylerken Demokrat liderler, bunun “Kongre’nin harekete geçmesinin önünü açtığını” söyledi.

Nihai bir harcama anlaşmasının, Başkan Joe Biden tarafından imzalanmadan önce hem Meclis hem de Senato’dan geçmesi gerekiyor.

4. Evergrande EV birimi, yöneticinin gözaltına alındığını söyledi, hisseler düştü

Çinli Evergrande’nin elektrikli araç (EV) bölümü, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Liu Yongzhuo’nun gözaltına alındığını ve hakkında cezai soruşturma başlatıldığını açıklayarak firmanın Hong Kong’da işlem gören hisselerinde düşüşe yol açtı.

China Evergrande New Energy Vehicle Group, Hong Kong Menkul Kıymetler Borsasına yaptığı başvuruda Liu’nun “yasa dışı suçlar” şüphesiyle gözaltına alındığını duyurdu. Grup daha fazla ayrıntı vermedi.

Duyuru, bölümün ana şirketi ve Çin ekonomisini sekteye uğratmakla tehdit eden bir emlak krizinin odak noktası olan Evergrande’nin (3333), offshore tahvil sahiplerinin şirketi tasfiye etme talepleri üzerine bu ayın sonlarında bir duruşmayla karşı karşıya olduğu sırada geldi. Eylül ayında yapılan ayrı bir başvuruya göre Evergrande’nin Yönetim Kurulu Başkanı Hui Ka Yan da şüpheli suçlar nedeniyle soruşturuluyor.

Bir zamanlar 2025 yılına kadar yılda bir milyon otomobil üretme hedefine sahip olan Evergrande NEV, geçen yılın ilk yarısında tek elektrikli araç modelinden sadece 760 adet sattı. Ayrıca bu dönemde 6,9 milyar yuan net zarar açıkladı.

5. Suudi Arabistan’ın fiyatları düşürmesinin ardından petrol geriledi

Petrol fiyatları, Suudi Arabistan’ın Asya ham petrol ihracat fiyatlarını iki yılın en düşük seviyesine indirmesinin ardından düştü ve küresel talebin zayıf kaldığı yönündeki anlatıya katkıda bulundu.

WTI vadeli kontratları %2 düşüşle 72,32 dolardan işlem görürken Brent %1,9 düşüşle 77,30 dolara geriledi.

Başlıca ham petrol ihracatçısı Suudi Arabistan, Pazar günü, amiral gemisi Arab Light (Arap Hafif) ham petrolünün Asya için Şubat ayı resmi satış fiyatını 27 ayın en düşük seviyesine indirdi.

Ancak küresel ekonomik faaliyetlere ilişkin bu endişelere rağmen Yemen merkezli Husilerin, Kızıldeniz’de gemilere düzenlediği saldırıların ardından Orta Doğu’da artan jeopolitik gerginliklerin, bölgedeki nakliye faaliyetlerinde aksamalara yol açmasıyla her iki gösterge de geçen hafta %2’den fazla yükseldi.

6. TÜİK en yüksek ve en düşük reel getiri sağlayan varlıkları açıkladı

Aralık ayında aylık en yüksek reel getiri Devlet İç Borçlanma Senetlerinde (DİBS), yıllık bazda ise külçe altında oldu.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan açıklamaya göre aylık en yüksek reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksine (Yİ-ÜFE) indirgendiğinde %8,04, tüketici fiyat endeksine (TÜFE) indirgendiğinde ise %6,16 oranlarıyla DİBS’te gerçekleşti.

Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde yatırım araçlarından külçe altın %4,29, euro %1,41, mevduat faizi (brüt) %1,16 ve Amerikan doları %0,40 oranlarında yatırımcısına reel getiri sağlarken BIST 100 endeksi yatırımcısına, %2,84 oranında kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde külçe altın, yatırımcısına %2,48 oranında reel getiri sağlarken euro %0,35, mevduat faizi (brüt) %0,60, Amerikan doları %1,35 ve BIST 100 endeksi %4,53 oranlarında kaybettirdi.

Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde külçe altın, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %24,79, TÜFE ile indirgendiğinde ise %9,22 oranlarında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı oldu.